Ogólnopolskie Stowarzyszenie Opiekunów Medycznych pozytywnie przyjmuje propozycje zmian w zakresie podstawy programowej.
Od samego początku istnienia postulujemy wprowadzenie zmian, które lepiej umocują prawnie zawód opiekuna medycznego. Cały czas dążymy również do tego by zmiany dotyczące zawodu były konsultowane z przedstawicielami opiekunów medycznych, gdyż zbyt często głos tego środowiska jest pomijany w debacie.
Przygotowując swoje stanowisko i uwagi do projektu staraliśmy się merytorycznie skonsultować je z jak najszerszą grupą organizacji reprezentujących inne zawody medyczne, gdyż wierzymy, że szacunek dla innych wyraża się również w tym, że chcemy poznać głos całego środowiska tworzącego zespoły terapeutyczne, a które współpracują z opiekunami medycznymi. Niestety wiele z naszych zaproszeń do debaty pozostało bez odpowiedzi.
Tym bardziej smucą nas stanowiska, które wprowadzają w błąd opinię publiczną i sugerują, że wbrew zapisom projektu podstawy programowej, opiekun medyczny ma np. cewnikować pacjenta, wykonywać wkłucie doszpikowe czy iniekcje domięśniowe. Nie są to kompetencje zapisane w projekcie, zatem opiekun medyczny nie będzie tych czynności wykonywać. Wygląda na to, że niektóre osoby wiedzę o projekcie czerpały nie z przedstawionej propozycji, a z przekłamań, które pojawiły się na różnego rodzaju stronach i mają na celu dyskredytacje proponowanych zmian.
Pojawiające się w przestrzeni publicznej argumenty o „zastępowaniu pielęgniarek opiekunami medycznymi” nie są niczym nowym – od samego początku istnienia zawodu, czyli od 2007 roku słyszymy ten argument i mimo upływu 14 lat najczarniejsze scenariusze nie sprawdziły się, a co więcej coraz więcej środowisk dostrzega potrzebę istnienia naszego zawodu w systemie oraz chce jego lepszego włączenia celem pełniejszego wsparcia pracy pielęgniarki. Wsparcia, ale nie zastąpienia gdyż zakres kompetencji pielęgniarek jest wielokrotnie szerszy.
Od dłuższego czasu obserwujemy przesuwanie kompetencji wśród zawodów medycznych, co ma miejsce nie tylko w Polsce ale również w wielu krajach Europy. W większości krajów istnieje odpowiednik opiekuna medycznego wykonujący określone czynności, dzięki czemu pielęgniarki mogą się skupić na specjalistycznych czynnościach, które wymagają wieloletniego kształcenia, także podyplomowego. Przesunięcie kompetencji nie tylko nie sprawiło, że pielęgniarki zostały w tych krajach zastąpione, ale stały się jeszcze bardziej pożądane na rynku ze względu na swoje specjalistyczne umiejętności. Zwiększa się dzięki temu nie tylko prestiż ale i atrakcyjność zawodu, co powoduje, że coraz więcej osób podejmie studia pielęgniarskie.
Lepsze włączenie opiekunów medycznych do systemu to nie tylko szansa na lepszą jakość opieki dla pacjentów (więcej personelu sprawującego opiekę) ale również na lepsze warunki pracy pielęgniarek, których brak będzie coraz bardziej odczuwalny.
Projekt wprowadza nowe miejsca pracy dla opiekuna medycznego i nowe miejsca w których może wspomóc pielęgniarki. Dzięki czemu powstaje nowa przestrzeń zatrudnienia wielu tysięcy opiekunów medycznych pozostających poza systemem, z powodu braku etatów. Cel nadrzędny tego zawodu – czyli wykonywanie podstawowych czynności higieniczno-pielęgnacyjnych zostaje nie zmieniony. Nowe kompetencje, a wraz z nimi pogłębiona wiedza z wybranych dziedzin nauk o zdrowiu dodatnio wpłynie na jakość świadczonych usług i podniesie bezpieczeństwo pacjenta.
Przedstawione zmiany powinny być uwieńczone wprowadzeniem ustawy o zawodzie opiekuna medycznego, która jednoznacznie określi zakres kompetencji, formy uzupełnienia kwalifikacji przez już aktywnych zawodowo opiekunów medycznych, kwestię odpowiedzialności zawodowej a przede wszystkim kwestię zlecania niektórych czynności przez pielęgniarkę, gdyż obecnie nie mają one do tego podstaw prawnych.
Najbliższe dwa lata – czyli czas który minie zanim kształceni w nowym systemie opiekunowie medyczni wejdą na rynek pracy – powinien być czasem przeznaczonym na merytoryczne debaty z szerokim gronem przedstawicieli opiekunów medycznych i pozostałych zawodów medycznych, tak by wypracować rozwiązania, które pozwolą na zredukowanie zgłaszanych obaw i ostatecznie podniosą jakość opieki nad pacjentem. Merytoryczne, a nie oparte na lękach i dążeniu do pogłębiania podziałów pomiędzy poszczególnymi grupami zawodowymi.
Ogólnopolskie Stowarzyszenie Opiekunów Medycznych wyraża nadzieję, że proponowane zmiany pociągną ze sobą następne, szczególnie w zakresie projektowanej ustawy, koszyka świadczeń szpitalnych i norm zatrudnienia, a kolejne stanowiska będą wypadkową pogłębionej i popartej merytoryczną dyskusją współpracy wszystkich zainteresowanych grup zawodowych.
Ogólnopolskie Stowarzyszenie Opiekunów Medycznych przesłało swoje uwagi do projektu w dniu 04.03.2021.
W imieniu Zarządu
Bartosz Mikołajczyk
Prezes Zarządu